Creatief Leven

Dit artikel verscheen in april 2018 in het online magazine RADIANT LIVING.

Als we naar het leven in het algemeen kijken, creëert en herschept de wereld zichzelf non-stop. Niets op de wereld ontsnapt aan de eeuwige dans van leven en dood. Elke beweging van deze dans, net zoals elke muzieknoot of penseelstreek, draagt in zichzelf een zaadje voor het creëren van iets nieuws.

 

Volgens het Oxford English Dictionary kan creativiteit worden gedefinieerd als “het gebruik van verbeelding of originele ideeën om iets te creëren”. Wanneer we denken aan het woord ‘creativiteit’, maken we meestal een snelle sprong naar de kunsten dans, muziek, schilderkunst, beeldhouwkunst, fotografie, …. Volgens de vermelding in het woordenboek is het echter aan ons om te bepalen of ‘iets’ een kunstwerk is of ‘slechts’ ‘iets nieuws’.

DAGELIJKS LEVEN

Hoe we ons leven leiden, en in hoeverre we een creatief leven leiden, is helemaal aan ons. De kledij die we kiezen om te dragen, ons kapsel en (gebrek aan) make-up, ons favoriete parfum, de manier waarop we onze thuis inrichten, de mensen met wie we ons omringen, of we ervoor kiezen om een huisdier te nemen of niet en wat voor een, het imago dat we projecteren via sociale media, … Elk aspect van ons leven kan bekeken worden door de lens van creativiteit.

De meeste dagelijkse activiteiten brengen een bepaalde hoeveelheid creativiteit met zich mee, of kunnen worden omgezet in activiteiten waarbij we ons creatieve potentieel benutten. Of het nu gaat om het bereiden van een heerlijke maaltijd met wat er in huis is, het kiezen van bloembollen om te planten en hoe je de tuin verder aanpakt, problemen oplossen op het werk, elke vorm van menselijke interactie, zorgvuldig onze woorden en tonaliteit kiezen, onze stem verlagen of verhogen of ervoor kiezen om te zwijgen, …

Ik had nooit gedacht dat ik creatief zou worden in de keuken. Hoewel ik altijd van eten heb gehouden, ben ik nooit een held geweest in het bereiden van maaltijden. Het grootste deel van mijn volwassen leven ben ik een pasta pesto en voorgesneden wokgroenten type geweest. Omdat ik me onlangs toegewijd heb aan een plantaardig dieet en tegelijkertijd getrouwd ben met een man die intolerant is aan lactose, tarwe en een paar andere ‘standaard’-ingrediënten, moest ik noodgedwongen verder gaan kijken dan de veganistische kookboekenplank. Gelukkig voor ons, heeft een tikkeltje onderzoek gecombineerd met een snuifje inspiratie meer wonderbaarlijk heerlijke en bevredigende maaltijden opgeleverd dan ik had kunnen bedenken.

KUNST

“Who can live without it, I ask in all honesty. What would life be? Without a song or a dance what are we?” De beroemde woorden van ABBA uit 1977 zijn niet alleen een onschatbare dankbaarheidsoefening vermomd als een popsong, ze bevatten een kern van waarheid: er is geen leven zonder creativiteit, zowel letterlijk als figuurlijk. Zonder de meest essentiële menselijke creatieve daad van onze ouders, zou noch schrijver noch lezer van deze tekst op deze aarde rondlopen. En op een meer persoonlijke noot, het creatieve proces is een van de dingen die ik het meest waardeer in het leven.

Nieuw materiaal schrijven, het volgende album samenstellen, beslissen met wie samen te werken, experimenteren met arrangementen, de volgorde en lengte van de tracks selecteren, op zoek gaan naar beeldmateriaal, elke volgende stap is even belangrijk als de vorige, allemaal culminerend in een kunstwerk dat uiteindelijk in de wereld zal worden losgelaten om hopelijk anderen te raken, te bewegen en te inspireren.

YOGA

Hetzelfde kan gezegd worden van yogalessen, -workshops of een docentenopleiding. Het onderwijzen van yoga en het sleutelen aan de eigen beoefening kunnen zeer creatieve ondernemingen zijn. Het kiezen van een thema, of het nu gebaseerd is op een piekhouding, een anatomische focus, een emotioneel of energetisch doel, of een filosofisch concept, alles kan een leidraad vormen doorheen een zorgvuldig ontworpen reeks houdingen. De manier waarop we kiezen om van de ene houding naar de andere over te gaan, of we muziek gebruiken of niet en hoe we een afspeellijst maken, de manier waarop we omgaan met wat er in onze eigen beoefening of in de les van moment tot moment gebeurt, alles heeft baat bij vonken van inspiratie .

Vroeger had ik een vrij strikte yogaroutine en oefende ik elke ochtend dezelfde reeks, wat ik een hele tijd heb volgehouden. En hoewel het niet altijd ‘goed voelde’, zei ik tegen mezelf dat ik niet zo ‘lui’ moest zijn of geen excuses moest verzinnen of dat ik me achteraf toch beter zou voelen, wat in sommige gevallen gebeurde, maar niet in alle. In de loop der jaren heb ik geleerd meer naar mijn lichaam te luisteren, meer af te stemmen op mijn gemoedstoestand, minder rigide en speelser te zijn, en zelfs te accepteren dat een fysieke oefening misschien niet is wat ik op dat moment nodig heb. Het klinkt cliché, maar uiteindelijk gaat er niets boven ‘going with the flow’.

AYURVEDA

Een van de meest bruikbare hulpmiddelen voor het dagelijks leven die ik ben tegengekomen in mijn jaren van yoga beoefenen en studeren in al zijn aspecten, is terug te vinden in Ayurveda. De basis van dit holistische genezingssysteem wordt gevormd door de wisselwerking tussen de drie Dosha’s, of levensenergieën: Vata (lucht + ether), Pitta (vuur + water) en Kapha (aarde + water). Het kennen van mijn eigen geest-lichaam-constitutie en deze ook leren herkennen in de mensen om me heen, heeft me meer mededogen gegeven naar mezelf en anderen, en beter uitgerust om met relaties om te gaan.

Vanuit het perspectief van Ayurveda is Vata Dosha de geest-lichaamsenergie die beweging, het zenuwstelsel en creativiteit beheerst. Wanneer Vata uit balans is, is een van de symptomen chaos. Wanneer Vata in balans is, zal het een energieke en creatieve geest ondersteunen.

Omdat onze geest in het westen vaak overdreven actief is, omdat we regelmatig multitasken en omdat de meerderheid van de bevolking veel verschillende rollen speelt en aan allerhande verwachtingen wil/moet voldoen, raakt Vata Dosha het meest waarschijnlijk uit balans. Wanneer dit gebeurt, zeggen we meestal dat we last hebben van “stress”.

ENERGIE

Stress is de nummer één om creativiteit in de kiem te smoren en zal je energie zuigen. In yoga wordt onze energie meestal Prana of levenskracht genoemd. Op het kruispunt van de belangrijkste energiekanalen waarin Prana door ons lichaam stroomt, kunnen we onze zeven belangrijkste energiecentra of chakra’s lokaliseren. Wanneer Prana vrij door deze wielen van energie stroomt, voelen we ons in balans, wanneer er blokkades zijn, kunnen we ons fysiek, emotioneel en/of spiritueel uit balans voelen. De chakra’s ‘afstemmen’, of het nu door asana gebeurt of door te chanten, is al jaren een essentieel onderdeel van zowel mijn eigen beoefening als van mijn lessen.

Svadhisthana Chakra, het energiecentrum ter hoogte van het heiligbeen, wordt ook wel ons creativiteitchakra genoemd. Na het wortelchakra, Muladhara, dat onze meest elementaire behoeften beheerst, is Svadhisthana de plaats waar onze creatieve en seksuele energie ontspringt. Het zal dan niet verbazen dat wanneer we met overmatige stress leven, niet alleen onze creativiteit zal afnemen, maar ook ons libido zal afnemen. Svadhisthana wordt soms vertaald als ‘iemands eigen verblijf’ of ‘haar favoriete staanplaats’. Het ontwikkelen van ons vermogen om bewust met onze eigen creatieve en seksuele energie om te gaan, is een sleutel tot het dagelijks ervaren van vitaliteit en verbinding.

Zonder creativiteit zou de wereld zoals wij die kennen, ophouden met bestaan. De wereld in het algemeen en het menselijk leven in het bijzonder, hebben creatieve energieën nodig om te stromen, niet alleen voor ons om als soort te overleven, maar vooral voor elke mens om een zinvol, evenwichtig, vreugdevol en bevredigend leven te leiden.

TIPS VOOR HET LEIDEN VAN EEN CREATIEF LEVEN

  • Beweging in het lichaam, zoals wandelen, fietsen of het beoefenen van yoga, is een eenvoudige en zeer effectieve manier om creativiteit te ondersteunen en te vergroten.
  • Reizen is een van mijn persoonlijke favoriete manieren om onderweg te zijn. Nieuwe plaatsen, nieuwe mensen, nieuwe ervaringen, kunnen allemaal bijzonder inspirerend werken.
  • Stil zijn, de tijd nemen om gewoon te zijn, nergens naartoe hoeven en niets te doen hebben, gewoon rondhangen en naar de lucht kijken of de tijd nemen om te mediteren, zullen de vruchtbare grond produceren die creatieve zaden nodig hebben om te groeien.
  • Lezen, of het nu poëzie is, een roman, of tot nadenken stemmende non-fictie, kan nieuwe ideeën genereren of je aanmoedigen om iets te doen waar je anders nooit aan had gedacht.
  • Veel schrijvers hebben een dagelijkse ochtendoefening die gewoonlijk ‘de ochtendpagina’s’ wordt genoemd. Deze bestaat uit ‘s ochtends opstaan, een pen of potlood nemen en non-stop drie pagina’s in een stroom van bewustzijn vol te schrijven. Zoals bij de meeste dingen kunnen de voordelen pas duidelijk worden na een toegewijde en regelmatige beoefening. Wees geduldig.
  • Tijd doorbrengen in de natuur, met andere woorden het versterken van de verbinding met onze bron, zal iedereen helpen opnieuw contact te maken met de wieg van creativiteit waar we vandaan komen en waar we uiteindelijk naar zullen terugkeren.